Kto ma obowiązek odśnieżać chodniki i co grozi za zignorowanie tego obowiązku?
Zgodnie z ustawą o utrzymaniu czystości i porządku w gminach właściciele nieruchomości są zobowiązani do uprzątnięcia błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z dróg dla pieszych położonych bezpośrednio wzdłuż ich nieruchomości.
Z powyższego wynika, że każdy właściciel nieruchomości jest zobowiązany do dbania o porządek na publicznym chodniku graniczącym z jego nieruchomością, w tym usuwać wspomniany śnieg, lód i błoto, jak również jest zobowiązany do usuwania wszelkich innych zanieczyszczeń, w szczególności zagrażających bezpieczeństwu pieszym.
Taki obowiązek dotyczy jednak wyłącznie chodników położonych bezpośrednio wzdłuż nieruchomości właściciela (tzn. przylegających do nieruchomosci). Natomiast jeżeli nieruchomość jest oddzielona od chodnika np. pasem zieleni, wspomniany obowiązek nie istnieje.
Ponadto właściciele nieruchomości nie mają obowiązku sprzątania chodników, na których jest dopuszczony płatny postój lub parkowanie pojazdów samochodowych. W takim bowiem przypadku za jego czystość odpowiada podmiot czerpiący korzyści z tego tytułu.
Ciężar dbania o czystość chodnika nie oznacza, że właściciel ma natychmiastowy i permanentny obowiązek jego sprzątania, np. w nocy w trakcie opadów śniegu. Powinien to uczynić zachowując tzw. zdrowy rozsądek, tj. np. po ustaniu opadów.
Warto przestrzec, że zaniechanie wykonywania w/w obowiązków może wiązać się z ryzykiem ukarania mandatem za wykroczenie w wysokości do 1500 zł oraz odpowiedzialności cywilnej za powstałe z tego tytułu szkody, tj. w szczególności za krzywdę związana z urazami doznanymi przez pieszych, którzy poślizgnęli się na oblodzonej powierzchni chodnika. Należy pamiętać, że na takie upadki narażone są przede wszystkim osoby starsze, które tym samym doznają bardzo dotkliwych złamań (kończyn, stawów biodrowych) wymagających skomplikowanego, a tym samym bardzo drogiego leczenia.
Omawiając problematykę oczyszczania dróg dla pieszych, należy jeszcze wspomnieć o rozporządzeniu Ministra Środowiska z 27.10.2005 r. w sprawie rodzajów i warunków stosowania środków, jakie mogą być używane na drogach publicznych oraz ulicach i placach. Zgodnie z tym rozporządzeniem do uprzątnięcia dróg publicznych stosuje się środki niechemiczne w postaci piasku o średnicy cząstek od 0,1 do 1 mm, kruszywa naturalnego lub sztucznego o uziarnieniu do 4 mm oraz środków chemicznych w postaci stałej (chlorek sodu, chlorek magnezu, chlorek wapnia), w postaci zwilżonej (chlorek sodu, chlorek magnezu, chlorek wapnia), jak również mieszanki środków niechemicznych i chemicznych. Środki chemiczne stosuje się do usunięcia gołoledzi i oblodzenia, a także do zapobiegania powstawaniu oblodzenia i śliskości pośniegowej. Środki chemiczne stosuje się po mechanicznym usunięciu śniegu. Rozrzut środków chemicznych powinien następować w pasie chodników. Z powyższego wynika, że poza mechanicznym usunięciem błota, lodu lub śniegu chodniki można oczyszczać wyłącznie przy użyciu wspomnianych środków. Niedopuszczalnym jest stosowanie innych materiałów lub substancji.
Robert Kornalewicz
adwokat